Sağlıklı Atıştırmalıklar: Datçam'ın Doğal Turşu Alternatifleri

Taze mevsim sebzelerinin ve bazı meyvelerin muhafazası için, geleneksel yöntemlerden biri de turşu kurmaktır. Meyve ve sebzelerin fermente oluşu ile dört mevsim boyunca, probiyotik zenginliği ile tüketme yollarından da biridir. Binlerce yıl öncesine dayanan bu yöntem sofralarda her yemeğin yanına yakışan bir garnitür, meze, kış ayları için şifa, yaz ayları için serinletici olarak tüketilmektedir. 

Turşu suyu da kıymetli gıdalar içine girmektedir. Besin değeri yüksek olan turşu suyunun ayrıca meyve ve sebzeleri temizleyip, ömrünü uzatır, bakırları turşu suyu ile sildiğimizde parlatır gibi daha birçok kullanım alanları mevcuttur. 

Her yönüyle besin değerleri çok yüksek olan, doğal, şifa deposu turşularımız nasıl yapılır, inceleyelim.

Turşu Nasıl Yapılır?

Turşu kurarken öncelikli dikkat edilmesi gereken hususlar;

• - Lif bakımından zengin ve sık dokulu meyve ve sebzeleri turşu yapmak daha elverişli olacaktır. Olgunlaşmış hali daha yumuşak olan domatesi daha kızarmamışken, yeşil halindeyken sıkı dokulu olacağı için ham zamanında turşu yapılabilmektedir. 
• - Kullanmak istediğimiz meyve veya sebzelerin aynı boyutta olmasına önem göstermemiz gerekmektedir, farklı boylarda olan malzemelerimizi aynı boyutlarda bölmemiz gerekmektedir.
• - Turşusunu yapmak istediğimiz malzememizin diriliğinden ve sertliğinden emin olmamız, kabuklarının parlak, yarasız, lekesiz olması gerekmektedir.
• - Turşu yapımı için kullanılacak malzemelerin tazeliği ve temizliği önemlidir.
• - Mutlaka temizliğinden ve hijyeninden emin olduğumuz cam kavanoz kullanılması gerekmektedir, kavanoz kapağımızın hava almayacak şekilde kapandığından emin olmamız gerekmektedir.

Turşu Yapımı; 

Tazeliğinden ve kalitesinden emin olduğumuz turşu malzemelerimizi güzelce yıkıyoruz. Yıkadığımız turşuluklarımızı cam kavanoza sıkıca yerleştiriyoruz ve diğer tarafta hazırladığımız sirke, tuz, su karışımı olan turşu suyumuzu kavanozdaki turşu malzemelerimizin üzerini geçecek kadar ekliyoruz. Ardından kavanozumuzun ağzını sıkıca kapatıyoruz. Serin ve güneş ışığı gelmeyen yerde onbeş ila yirmi gün civarında bekletiyoruz. 

Turşumuzun olduğunu cam kavanozumuza bakarak anlayabiliriz. Kavanozumuzun kapağı dışa doğru bombe olmadıysa, turşu suyumuz berraksa herşey yolunda gidiyor demektir. Turşumuzun oluşumu onbeş ila yirmi günü geçmişse tuz oranının fazla olduğunu anlarız. Kavanozdaki turşularımızın üzerinde beyaz tabaka oluşmaya başladıysa sirke ve tuz oranında eksiklik olduğunu göstermektedir.

Datçam fermantasyon turşuları ise tekniğine uygun olarak büyük fıçılarda tat dengesi kurulduktan sonra küçük ambalajlara doldurulması ve hava almayacak şekilde ısıl işlem uygulanması ile sizlere sunuluyor.

Turşu Yapımındaki Püf Noktalar;

• - Kavanozlara turşu malzemelerimizi koyarken karabiber taneleri, sarımsak, defne yaprağı, maydanoz, dereotu, limon gibi malzemeler ekleyerek turşumuzun aromasını yükseltir, lezzetini arttırmış oluruz. 
• - Turşuda kullanacağımız ph değeri yüksek olan suyumuzu dinlendirmek önemlidir.
• - Karışık turşu kurulumunda doğru kombinasyonu sağlamak, lezzetler arasındaki geçişlerin daha keyifli olmasını sağlayacaktır.
• - Tuz ve sirke oranları önemlidir.
• - En güzel turşu suyu kaya tuzu ile olmaktadır, sirke veya limona bağlı değildir.

Turşu Nasıl Saklanır?

Turşu kurma zamanımız; İstersek kış, istersek yaz aylarında da yapabiliriz. Turşu saklama koşullarımızın serin ve güneş ışığı gelmeyecek, karanlık bir ortam olması şarttır. Çok soğuk ortam olması turşunun istediğimiz kıvamda olmasını engeller, sıcak ortam olması ise turşumuzda bakteri üremesine sebep olabilir. Uygun koşullar sağlandığı takdirde yılın her mevsimi turşu kurmamız mümkündür.

Turşu Çeşitleri Nelerdir?

Birbirinden lezzetli ve çok çeşitliliği olan turşular yörelere göre, değişkenlik göstermektedir. Bin yıllık bir kültüre sahip olan turşu çeşitleri;

Osmanlı mutfağında; Hıyar turşusu, acı hıyar turşusu, çağla turşusu, mayalı lahana turşusu, havuç turşusu, pancar turşusu, kabak turşusu, üzüm turşusu, şalgam turşusu, balık turşusu, urus turşusu ve biber turşusu olarak bilinmektedir.

Yörelere göre turşu çeşitleri; Gaziantep Acur turşusu, Midyat acur turşusu, Ordu Yayla pancarı turşusu ve Taflan turşusu, Sivas Pezik turşusu, Bursa Gedelek turşusu, Ankara Çubuk turşusu, Çorum İskilip turşusu ile örneklendirebiliriz.

Meyvelerden oluşan turşu çeşitleri; Badem turşusu, çağla turşusu, yeşil erik turşusu, düğlek (ham kavun, kelek) turşusu, elma turşusu, ayva turşusu, kiraz turşusu

Diğer turşu çeşitleri ise biber turşusu, kiraz biberi turşusu, salatalık turşusu, kornişon turşu, beyaz lahana turşusu, yeşil domates turşusu, kırmızı pancar turşusu, karnabahar turşusu, sarımsak turşusu, havuç ve kırmızı havuç turşusu, mor lahana turşusu, patlıcan turşusu, bamya turşusu, ahlat turşusu, muşmula turşusu, biberiye turşusu, alabaş turşusu, kereviz turşusu, kızılcık turşusu, mısır turşusu, soğan ve kırmızı soğan turşusu, fasulye turşusu gibi daha birçok örnekler gösterilebilir. 

Turşular kilo aldırmaz, turşu içeriğinde ki tuz ve sirkeden dolayı fazla tüketildiği takdirde vücutta ödem oluşumuna sebep olmaktadır. Diyabet, tansiyon, böbrek ve mide rahatsızlıkları olanlar için turşu önerilmemektedir.