Zeytinyağı Nasıl Yapılır?

Salataların, zeytinyağlı yemeklerin ve pratik atıştırmalıkların vazgeçilmezi olan zeytinyağı, sunduğu faydalarla ve lezzetiyle her evde yer buluyor. Zeytinyağı çeşitleri farklılık barındırdığı için bu faydalı ürün çeşidinin nasıl elde edildiğinin bilinmesi, tercih noktasında da önemli hale geliyor.

Hafif, sağlıklı, doğal ve aynı oranda lezzetli yağ tercihleri yapmak isteyenlere özel hazırladığımız bu yazımızda hem zeytinyağı çeşitleri hem de zeytinyağının faydaları hakkında bilgi bulabilirsiniz.

Zeytinyağı Çeşitleri

Zeytinyağları renk, koku, elde edilme yöntemi, asit oranı ve tat gibi kriterlere göre sınıflara ayrılmaktadır. Türk Standart Enstitüsü tarafından zeytinyağı klasifikasyonu zeytinyağlarının üretimine ve üretiminde kullanılan yöntemlere göre yapılmaktadır. Bu noktada temel olarak zeytinyağı çeşitlerinin üç kategoride incelenebileceği ifade edilebilir: Naturel sızma zeytinyağı, riviera zeytinyağı ve rafine zeytinyağı. 

Naturel zeytinyağının en önemli özelliği fiziksel yollarla elde edilmesi ve üretim sürecinde herhangi bir kimyasal işlemin uygulanmamasıdır. Son derece yoğun bir tadı ve kokusu olan bu zeytinyağı çeşidi sahip olduğu asit oranı doğrultusunda sızma zeytinyağı ve birinci olarak adlandırılabilir.

Riviera ve rafine zeytinyağı çeşitleri ham zeytinyağı olarak da bilinir. Natürel sızma zeytinyağı ile rafine zeytinyağı bileşiminden oluşan riviera zeytinyağı kızartmalarda ve yemeklerde en çok tercih edilen türdür. Rafine zeytinyağı ise oleik asit oranı maksimum 0.3 olan ve doğrudan tüketilmesi önerilmeyen bir yağ çeşidi olarak tanımlanabilir.

Zeytinyağı sınıflaması dahilinde diğer önemli kriterler de "zeytinyağı nasıl yapılır?” ve "zeytinyağı ne zaman elde edilir?” sorularının yanıtlarına dayanır.

Soğuk Sıkım Zeytinyağı

Üretiminde uygulanan sıcaklığın 27°C’yi geçmediği zeytinyağları, soğuk sıkım zeytinyağı olarak adlandırılır. Elde edilmesi sırasında düşük ısıya maruz kalan soğuk sıkım zeytinyağı hem tadını hem aromasını hem de besin değerini maksimum oranda korur. Bu özellikleri en faydalı ve en iyi zeytinyağı çeşitleri arasında yer bulmasına neden olur. Soğuk sıkım zeytinyağının en önemli özelliklerinden biri antioksidan bakımından son derece zengin olmasıdır. En doğal zeytinyağı olarak da sınıflandırılan soğuk sıkım zeytinyağı salatalarda, mezelerde, atıştırmalıklarda ve yemekleri lezzetlendirmede tercih edilmektedir.

Taş Baskı Zeytinyağı

Taş değirmende ezilen zeytin çeşitlerinden elde edilen yağ, taş baskı zeytinyağı olarak adlandırılır. Son derece doğal bir elde edilme yöntemi ile hazırlanan taş baskı zeytinyağı üretilirken öncelikle zeytinler taşlarda kırılıp ezilir, daha sonra özel çuvallara konur ve preslenerek besin değeri yüksek yağ elde edilir.

Hazır yeri gelmişken erken hasat zeytinyağı olarak büyük beğeni toplayan zeytinyağı türü hakkında da bilgi vermek istiyoruz. Zeytinlerin toplanma zamanları yöresel bazda değişiklik gösterebilir. Zeytinlerin henüz olgunlaşmaya başlamadan yeşil renklerini korurken toplanması erken hasat olarak adlandırılır. Erken hasat ile elde edilen zeytinlerden üretilen yağ sahip olduğu keskin tat ile salatalara çok yakışır. Erken hasat soğuk sıkım zeytinyağları aromaları ve doğallıkları ile en çok tercih edilen zeytinyağı çeşitleri arasında yer alır. 

Zeytinyağının Faydaları Nelerdir?

Doğal zeytinyağı faydaları ile dikkat çeken bir gıda olma özelliğine sahiptir. Tüm faydalarından maksimum oranda yararlanabilmek için natürel sızma zeytinyağı tercih edilmesi önerilir. 

Zeytinyağının en bilinen faydaları şu şekilde sıralanabilir:

• Tekli doymamış yağ asit oranı bakımından zengindir, yemeklerde güvenle tercih edilebilir.

• Güçlü antioksidanlar barındırdığından bağışıklık sistemini güçlendirebilir ve enflamasyonla savaşabilir.

• Kalp hastalıklarına karşı koruyucu özelliğe sahip olduğu yapılan araştırmalarla gösterilmiştir.

• İçeriğindeki bileşenlerin sinir sistemini koruduğu bilinmektedir.

• Araştırmalar sonucunda saf ve doğal zeytinyağı içerisindeki moleküllerin oksidatif stresi azalttığı yönünde bulgular elde edilmiştir.

• Sindirim sisteminin sağlıklı çalışmasına katkı sunar. 

• Kan şekeri seviyesini dengeleyebilir.

• Cilt sağlığını koruyucu özelliğe sahiptir.